بایگانی برچسب برای: طرح صنعتی مبل

درباره طرح صنعتی، در قانون تجارت الکترونیکی مصوب 17/10/1383 مجلس شورای اسلامی، از اسرار تجاری تعریف به عمل آمده است.بطور کلی همه مؤافه ها و اطلاعاتی است که فرای شکل ظاهری یک طرح باید حفظ شود.
با توجه به ماده 65 قانون یاد شده، اسرار تجاری الکترونیکی «داده پیام»ی است که شامل اطلاعات، فرمولها، الگوها، نرم افزارها، ابزارها و روش ها، تکنیک ها و فرآیندها، تألیفات منتشر نشده، روش های انجام تجارت و دادو ستد، فنون، نقشه ها، فراگردها، اطلاعات مالی، فهرست مشتریان، طرح های تجاری و امثال اینهاست که بطور مستقل دارای ارزش اقتصادی بوده و در دسترس عموم قرار ندارد وتلاش های معقولانه برای حفظ و حراست از آنها انجام شده است.
با توجه به تعریف طرح صنعتی به شرح ماده 20 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری(برند) مصوب 1386 و تعریف فوق از اسرار تجاری بدیهی است که ماهیت طرح های صنعتی و شرایط و نحوه حمایت از آن با اسرار تجاری تفاوت اساسی دارد. البته علیرغم مغایرت های فوق بعضاً ارتباط بین طرح صنعتی و اسرار تجاری مرتبط با آن را نمی توان نادیده گرفت؛ زیرا همانطور که بعداً در ساز و کارهای حمایتی طرح صنعتی خواهیم دید طرح های صنعتی تا قبل از افشاء و علنی شدن می تواند در قالب اسرار تجاری مورد حمایت قرار گیرد. به بیان دیگر، حقوق اسرار تجاری، نقش مکمل در حفاظت از طرح های صنعتی دارد.
طرح صنعتی و نمونه اشیاء مفید
نمونه های اشیاء مصرفی در اسناد مختلف سازمان جهانی مالکیت معنوی و همچنین قوانین ملی کشورها، تحت نام-های مدل اشیاء مفید، نمونه وسایل رفع احتیاج، اختراع کوچک و ورقه های اختراعات جدید آمده است.
بطور کلی نمونه های اشیاء مصرفی، به اختراعاتی در زمینه های مکانیکی اطلاق می شود و با اختراع، در حوزه-های مختلف، از قبیل روش های کسب حمایت، مدت حمایت، شرایط ماهوی و شکلی حمایت، متفاوت است.
با توجه به تعریف نمونه های اشیاء مصرفی به شرح فوق و تعریف طرح صنعتی به شرحی که در ماده 20 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری آمده است، روشن است که طرح صنعتی با عنوان یاد شده متفاوت است؛ زیرا طرح صنعتی در معنای خاص کلمه جنبه بیرونی داشته و موجب چشم گیر شدن محصول بمنظور جلب بازارهای بیشتر است و با مدل اشیاء مفید یا اختراعات کوچک که در صدد حل یک مشکل فنی کوچک است و زیبایی ظاهری در آن نقشی ندارد کاملاً تفاوت دارد.
البته اختراعات کوچک، به عنوان یکی از ساز و کارهای حمایتی طرح های کاربردی به معنای عام کلمه می تواند نقش مهمی داشته باشد.
طرح صنعتی و حق مؤلف
طرح صنعتی زیر مجموعه مالکیت صنعتی است که با حق مؤلف یا کپی رایت در حوزه های مختلف از قبیل قلمرو حمایتی، شرایط شکلی حمایت، شرایط ماهوی حمایت، مدت حمایت و همچنین شرایط نقض حق تفاوت اساسی دارد.
علیرغم تفاوت های اساسی که بین طرح صنعتی و کپی رایت وجود دارد، در برخی از نظام های ملی، کپی رایت به عنوان یکی از ساز و کارهای حمایتی طرح صنعتی معرفی و تعیین شده است که در مبحث مربوط توضیحات کافی درخصوص مورد داده خواهد شد. مضافاً اینکه در برخی از نظام های ملی، کپی رایت برای حمایت از آن دسته از طرح هایی که جنبه هنری محض دارند بکار می رود. بنابراین در این نظام ها چنانچه طرح های هنری قابلیت کاربرد و تبلور بر روی کالا را نداشته باشند در قالب کپی رایت قابل حمایت هستند.
طرح صنعتی و مدل صنعتی
اصطلاح مدل صنعتی در بند (2) ماده (1) کنوانسیون پاریس برای حمایت مالکیت صنعتی بکار رفته است. دربرخی از نظامهای ملی، طرح و مدل صنعتی در معنای مترادف بکار رفتهاند. اما می توان گفت مدل صنعتی در معنای خاص یکی از مصادیق طرح های صنعتی است. به عبارت دیگر چنانچه طرح صنعتی در قالب اشکال سه بعدی باشد و موجب تغییر در ظاهر کالا شود همان مدل صنعتی است؛ یعنی در واقع مدل صنعتی همان اشکال سه بعدی است که در فرآورده ها و محصولات تبلور یافته و موجب تمایز آن از سایر اشیاء مشابه می گردد، اعم از اینکه با خطوط یا رنگ باشد یا نباشد. با این تعریف می توان گفت که تعریف طرح صنعتی به شرحی که در ماده 20 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری آمده است، قابلیت شمول به مدل های صنعتی را نیز دارد و در این قالب می توان از آنها حمایت کرد. بطور خلاصه می توان گفت که تعریف طرح صنعتی در قانون ملی ایران قابلیت شمول به مدل های صنعتی را دارد و در اقع قانون ایران در رابطه با الزامات مقرره در کنوانسیون پاریس مبنی بر حمایت از مدل های صنعتی نیز تعیین تکلیف کرده است.
طرح صنعتی و اثر هنری کاربردی
آثار هنری کاربردی آثار هستند که در طی یک فرآیند صنعتی قابلیت تبلور بر روی یک کالا را دارند و متعاقب آن قابل استفاده تجاری می باشند. البته این قبیل آثار اغلب به صورت اشکال سه بعدی بر روی کالاها تبلور می یابند. با توجه به تعریف فوق، می توان گفت که تعریف مقرره در ماده 20 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری قابلیت شمول بر این قبیل آثار را دارد و آنها را می توان در قالب طرح های صنعتی مورد حمایت قرار داد.
انواع طرح
از آنجاییکه بررسی انواع طرح می تواند در تعیین ساز و کارهای حمایتی از آن موثر باشد لذا در این قسمت به بررسی و تعریف انواع مهم طرح می پردازیم:
طرح ترسیمی
در یک تقسیم بندی کلی طرح به طرح های ترسیمی و کاربردی تقسیم می شود. در طرح های ترسیمی طراح احساسات فی البداهه خود را در رابطه با موضوعاتی از قبیل ان ن، حیوان، گیاه و اشیاء بیان و بر روی کاغذ پیاده می کند؛ به نحوی که قابلیت و امکان ساخت کالایی از روی آن وجود ندارد و در واقع در این طرح، طراح در طراحی، اصول و قواعد از پیش تعیین شده ای را ملاک طراحی قرار نمی دهد و همانطور که گفتیم فی البداهه احساسات خود را در رابطه با موضوعاتی از قبیل طبیعت و انسان بیان و بر روی کاغذ پیاده می کند؛ مانند آثار گرافیکی. عکس، مجسمه، طرح های معماری.
طرح کاربردی
در مقابل طرح های ترسیمی طرح های کاربردی قرار دارند که در آنها طراح براساس اصول و قواعد از پیش تعیین شده و به صورت مرحله به مرحله مبادرت به خلق طرح می نماید. در واقع در این قبیل طرح ها، اگرچه طراح ابداعات ذهنی خود را ابتداء بر روی کاغذ پیاده می کند، لیکن هدف و قصد او ان است که با رعایت اصول و قواعد از پیش تعیین شده جنبه کاربردی به آن بدهد. البته باید گفت که طرح های کاربردی در معنای عام کلمه شامل طرح های صنعتی نیز می شود. به عبارت دیگر طرح های کاربردی در معنای عام و در صورتی که به نحوی از انحاء با شکل و ساختار یک کالا مرتبط باشند، می توانند در قالب طرح صنعتی قابل حمایت باشند یا حتی اگر چنین طرح هایی ماهیت دوگانه داشته باشند؛ یعنی علاوه بر ارتباط با شکل یا ساختار کالا جنبه فنی و کارکردی داشته باشد، ظاهراً از حیث شکل و ساختار می تواند در قالب طرح صنعتی نیز قابل حمایت باشد.
در خاتمه این قسمت از بحث طرح صنعتی و اسرار تجاری مرتبط با آن لازم به ذکر است که در برخی از نظام های ملی، آن دسته از طرح هایی که به منظور ایجاد جذابیت در ظاهر یک کالا خلق می شوند در قالب طرح های ثبت شده یا زیبایی شناختی مورد حمایت قرار می گیرند و طرح هایی که تنها به شکل و ساختار یک کالا آن هم از بعد داخلی مربوط می شوند و عنصر چشم گیر بودن یا زیبایی شناختی در انها نقش ندارد در قالب طرح های کاربردی یا ثبت نشده مورد حمایت قرار می گیرند.